BOTOKS ve Yüz Mimik Kasları

BOTOKS ve YÜZ MİMİK KASLARI

BOTOKS TEDAVİSİNDE

Yüz Mimik Kasları

Estetik tıpta, botoks uygulamaları genellikle yüzdeki çizgi ve kırışıklıkları azaltmak için kullanılır. Kişinin varlığından rahatsız olduğu veya değiştirmek istediği yüz ifadesi özelliklerinden sorumlu mimik kaslarına botulinum toksin enjeksiyonu ile müdahale edilir.

Bu şekilde, kasların mevcut formasyonları geçici olarak kontrollü ve planlı bir manipülasyonla değiştirilir. Sonuçta yüzde kırışıklıklar ve hoşa gitmeyen mimiklerin sorumlusu olan kas gruplarının kontrolü sağlanarak, botoks tedavisi ile istenen estetik görünüme ulaşmak mümkün olmaktadır.

Botoks Uygulamaları ve Yüz Mimik Kasları

Yukarıdaki Resimde; Botoks Uygulamalarında

Önem Arzeden Yüz Mimik Kasları Gösterilmektedir.

Yüzde birçok farklı kas bulunur ve her biri farklı bir işlevi yerine getirir. Bu kaslar, yüz ifadelerimizi / mimiklerimizi kontrol eder ve duygularımızı yansıtır. Botoks uygulamalarında, bu kasların hareketi kısmen veya tamamen sınırlandırılır. Bu nedenle, botoksun doğru bir şekilde uygulanması için yüz kaslarının anatomi ve işlevinin iyi anlaşılması gerekmektedir.

Kafatası (Cranium) üzerindeki ve içindeki tüm hayati yapı ile bütünleşmiş bulunan yüz kaslarının komşuluğunda major duyu organları, zengin damar ve sinir yatakları gibi çok önemli oluşumlar mevcuttur. Bu sebeple bu nâhiyede yapılacak tüm medikal işlemler gibi, estetik botoks tedavileri de büyük bir dikkat, bilgi ve tecrübe gerektirir.

Yüz Kasları; cilt altında (epidermis, dermis katmanlarının altında) Superficial Fascia adı verilen yumuşak doku yatağı içinde bulunurlar. Pek çok kas doğrudan kafatası kemiklerinden başlar. Direkt derinin dermis katmanına yapışırlar. İnsan vücudunda cildin alt kısmı ile birleşerek sonlanan tek kas çeşidi yüz mimik kaslarıdır. Bu sebeple hareketleri sırasında doğrudan cilt yüzeyinde kıvrımlar oluşturarak, karşılıklı insan iletişiminde en önemli faktörlerden olan mimiklerimizi oluştururlar. Yine diğer çoğu vücut kasının aksine, yüzeylerini saran ve kasları birbirinden ayıran fasya bulundurmazlar. Bütün yüz mimik kaslarını hareket ettiren sinir Nervus Facialis adı verilen 12 kafa sinir çiftinden 7. sırada sayılanıdır.

Kafa ve yüz üzerinde bulunma yerleri ve fonksiyonlarına göre,

yüz kasları 5 temel gruba ayrılabilir :

1. Kafa-Alın ve Boyun Kasları

M.Frontalis (Alın Kası) : (Musculus Frontalis)

Alın kası'nın temel fonksiyonu; gözler yukarı baktığı esnâda bu fonksiyona destek olmak için kaşları yukarıya kaldırmasıdır. Bu sayede yüz ifadelerinin oluşmasına da katkı sağlar ve aynı zamanda alındaki yatay çizgileri oluşturan kastır. Botoks, bu kasın hareketini sınırlayarak alındaki çizgileri azaltabilir.

Terminologia Anatomica, Frontal Kası, occipitalis kası ile occipitofrontal kas adı altında birlikte isimlendirerek sınıflandırmaktadır. Occipitofrontal kasın diğer bir ismi de, en yukarıdaki büyük resimde görülebileceği üzere; M.Epicranius'tur. Birlikte gösterdikleri fonksiyonla, altında bulundukları kafa yüzeyinde (scalp) çekilme hareketi de oluştururlar.

Alın Bölgesi Botoks Uygulamasını Anlatan

Sayfamız İçin Tıklayınız :

Platysma Kası : (M.Platysma)

Platysma kası; ince bir membran şeklinde yüzeysel boyun bölgesinin üzerinde uzanan bir kastır. Üst göğüs ve omuz bölgelerinde başlar, ön-yan boyun üzerinden geçerek yüz bölgesine girer. Lifleri üç ayrı dala ayrılarak farklı yerlere yapışırlar. Orta lifleri alt çene kemiğinin kenarlarına ve alt dudak derisine yapışır. Her iki yan lif grubu, ağız çevresi bölgesindeki kaslarla karışarak birlikte modiolus denen oluşumu oluşturup, deriye yapışırlar. Modiolus; ağız hareketlerinin dengesinde oynadığı rol nedeniyle, ağız ve dudakların hareketleri, yüz ifadesi ve diş hekimliğinde önem arzeder.

Platysma kasının fonksiyonu, hangi lif grubunun kasıldığına göre değişir. Modiolus'a bağlanan her iki yan lif grubu kasıldığında; ağız kenarlarını ve alt dudağı aşağı indirir. Orta lifleri ise alt çene kemiğine olan aşağı yönlü bağlantıları ile ağzın açılışında yardımcı olurlar.

2. Göz Çevresi Kasları

Orbicularis Oculi (Göz Çevresi Kası): (M.Orbicularis Oculi)

Bu kas, göz küresinin yüz çevresini tamamen sarar. 3 parçası vardır. İşlevi, parçanın konumuna göre şekillenir.

Orbital Parça :

Gözün en çevresini tamamen sarar. Orbital parça kasıldığında, alın ve yanak derisini göz ve buruna doğru çekerek gözü sımsıkı kapatmaya yarar. Genellikle koruma amacı ağır basar.

Palpebral Parça :

Göz kapalarının kontrollü kapanışını sağlayacak şekilde konumlanmıştır. Göz kırpma veya uyuma sırasındaki ince tam kapanma hareketinden sorumludur.

Lacrimal Parça : (Derin Palpebral)

Orbicularis Ocili kası'nın en derinde kalan parçasıdır. Göz kapağı ile gözyaşı kesesi arasında, üst ve alt göz kapaklarında kısımları vardır. Göz kapakları ve Göz yaşı kanalının göze açıldığı noktayı içeriye doğru çekerken göz yaşı kanalını ve kesesini serbestleştirir, aynı zamanda göz yaşı bezine ve kanallarına uygun miktarda baskı uygulayarak göz yaşının dışarıya akabilmesini sağlar.

Orbitalis Oculi Kası; gülme ve sıkıca kırpma durumlarında göz çevresindeki 'kaz ayakları' olarak bilinen kırışıklıkları oluşturur. Botoks, bu kasın hareketini sınırlayarak kaz ayaklarını hafifletebilir.

M.Corrugator Supercilii (Kaş Çatıcı Kas): (Musculus Corrugator Supercilii)

Corrugator Supercilii kası, kaşların iç-orta tarafındaki deri altından, dışarı ve hafif yukarı doğru devap edip alın kemiğine uzanır. Kasıldığında, kaşları orta hatta çeker ve glabella/burun ile her iki kaşın kesiştiği nokta'da dikine deri kırışıklıkları oluşturur. Kaşları birleştirerek 'öfkeli' bir ifade oluşturur. Botoks, bu kasları rahatlatarak kaşlar arasındaki dikey çizgileri azaltabilir.

3. Burun Çevresi Kasları

M.Nasalis : (Burun Üzeri Kası) (M.Nasalis)

Nasalis kası, burnun her iki taraf üst-yanında bulunan kastır. Burun deliklerinin kasılıp-genişlemesi işlevini yapar. Derin nefes alıp verirkenki fizyolojik fonksiyonu kadar, kızgınlık duygusu mimiklerinden biri olarak da işlev görür.

M.Procerus (Kaşlar Arası Kas): (M.Procerus)

Bu kas, her iki kaşın tam arasında, burun kökünde (glabella ile nasion bölgelerinde) bulunan ters duran piramit / yelpaze şeklinde bir kastır. (Proserus; Latince : Uzun / Uzatılmış demektir.) Burun ile kaşların iç kısmı arasında uzandığından, kasıldığında kaşların iç kısmını aşağıya bastırır. Kızgınlık ya da üzüntü durumlarındaki kaş çatma veya göze parlak ışık ya da kimyasal maruziyetindeki verilen tepkilere katılır. Burun kökünde dikey çizgiler oluşturur. Botoks uygulaması, bu kası hedef alarak bu çizgileri azaltabilir.

4. Dış Kulak Çevresi Kasları :

Auricular kaslar; ince, yelpaze şekilli kas dokuları olup, kulak kepçesini kafa scalp/deri'sine bağlarlar. Bir dereceye kadar dış kulak kepçesini hareket ettirebilirler ancak oldukça ufak olduklarından çok etkisiz kalırlar ve insanlardaki işlevleri neredeyse yok denecek kadar az ve önemsizdir. Bu kasların kasılmasına bağlı kulak kepçesi hareketleri, esneme veya gülümseme/sırıtma sırasında kulağı öne/arkaya/yukarı oynatmak şeklinde görülebilir.

1. Auricularis Anterior (M.Auricularis Anterior)

2. Auricularis Posterior (M.Auricularis Posterior)

3. Auricularis Superior (M.Auricularis Superior)

5.Ağız-Dudak-Yanak Çevresi Kasları

Orbicularis Oris (Dudak Kası): (M.Orbicularis Oris)

Orbicularis Oris Kası; dairesel sıkı yapılı olup ağızı çevreler ve dudakların büyük kısmını oluşturur. Labial ve Marginal olarak iki kısmı vardır. Labial kısmı dudakların altında kalan, Marginal kısmı ise yine ağız çevresinde ancak dudakların bittiği yerden dışarı taşan (deri altında) bölümleridir. Her iki kısmı da Modiolus'tan köken alır. (Modiolus, yukarıda Platysma kası anlatılırken geçen, ağzın kenarlarındaki birleşim yeri altında pek çok kasın bir araya gelip kaynaştığı fibromusküler (kas+bağ dokusu) bir "kas bağlanma yeri"dir.) Modiolus'tan çıkan orbicularis oris kası fiberleri, ağzın alt ve üst kısımlarından dudakları takip ederek orta hatta doğru yönelirler.

Liflerin bir kısmı dudakların alt deri (dermis) katmanında sonlanırlar. Tam orta hatta, burun delikleri ile üst dudak arasında filtrum (burun altı oluğu), her iki taraftan gelen liflerin birbiriyle kaynaşma yerinin gözle görülür belirtisi olarak şekil bulur.
Diğer kısım lifler, bir taraf modiolustan çıkıp, ağzın diğer tarafındaki modiolus'a yönlenirler. Bazı fiberler de kendi üzerilerine dönüp birleşirler ve ağzın vermillion sınırını oluştururlar. Vermillion; dudakların yüzey mukozamsı parlak ince derisi ile, yüzdeki normal derinin tam birleşim noktasıdır.

Bu kas, dudakları hareket ettirir ve 'dudak büzüştürme' ifadesini oluşturur. Her iki taraflı orbicularis oris'in tümü birlikte kasıldığında, dudakları bir araya getirir ve ağzı tamamen kapatır. Kasın izole lokalize kasılmaları, dudaklara çeşitli ince dudak hareketleri yaptırabilir (Örneği dudakla somurtma, dudak büzme/buruşturma, dudak bükme vs...). Konuşma eyleminde fonksiyonel rolü mevcuttur. Bu kas üzerine uygulanan botoks, dudak çevresindeki ince çizgileri azaltabilir ve dudakların daha dolgun görünmesine yardımcı olabilir.

Levator Anguli Oris (Üst Ağız Köşesi Kası) (M.Levator Anguli Oris)

Levator Anguli Oris kası; uzun-ince ve yassı bir kas olup, üst çene kemiğinin yukarı kısmından başlar, dimdik aşağı doğru inerek ağız köşesindeki modiolus'a entegre olarak sonlanır. Levator Anguli Oris'in temel fonksiyonu; dudakların köşe kısımlarını yukarı doğru kaldırarak "gülüş" oluşturmaktır. "Gülme" mimiğine risorius, zygomaticus major ve zygomaticus minor kasları ile birlikte katkıda bulunur.

Depressor Anguli Oris (Alt Ağız Köşesi Kası): (M.Depressor Anguli Oris)

Depressor Anguli Oris Kası; her iki taraf çene ucunun dış yanından başlayıp, ağzın köşesindeki modiolus'ta son bulur. Bu kas, ağız köşelerini aşağı çeker ve 'üzgün' (ve biraz da kızgın) bir ifade oluşturur. Botoks, bu kasın hareketini sınırlayarak ağız çevresindeki çizgileri azaltabilir ve 'üzgün' ifadeyi hafifletebilir.

Levator Labii Superioris (Üst Dudak Kaldıran Kas) (M.Levator Labii Superioris)

Levator Labii Superioris kası; üst çene kemiği (maxilla) zygomatic çıkıntısından ve zygomatic kemiğin maksiller çıkıntısından başlayıp, aşağıya ve içe doğru uzanarak, üst dudağın deri ve ciltaltı dokusuna, bu bölgede sonlanan diğer kaslarla birlikte, yapışır.

Levator Labii Superior kasının görevi; diğer yanak ve dudak kasları ile birlikte hareket ederek, üst dudağı kaldırmak ve dışa bükmek, üst çene kemiğindeki dişleri dışarıdan görünür hâle getirmek ve üst dudak-burun arası hatları belirgin hâle getirmektir. Bu işlev özellikle gülümseme, sırıtma ve hor görme/küçümseme yüz mimiklerinin oluşumunda rol oynar.

Depressor Labii Inferioris (Alt Dudak İndiren Kas) (M.Depressor Labii Inferioris)

Depressor Labii Inferioris kası; çene bölgesinde bulunur. Alt çene kemiği (mandibula) çıkış yerinde, M.Platysma lifleri ile kaynaşmış haldedir. Üst ve orta hatta doğru yukarı seyri akabinde alt dudağın deri ve cilt altı dokusuna yapışır.

Depressor Labii İnferioris kası; alt dudağı aşağı çeken kaslar arasında en kuvvetli ve önde gelenidir. M.Platysma ile birlikte, alt dudağın aşağı ve iç tarafa doğru çekilmesinden sorumludur.

Levator Labii Superioris Alaeque Nasi (Burun Kanadından Gelen Dudak Kaldırıcı Kas) (M.Levator Labii Superioris Alaeque Nasi)

Levator Labii Superioris Alaeque Nasi kası; burnun her iki tarafında bulunan, ince-uzun bant şeklinde bir kastır. Üst çene kemiği (maxilla) göz yanı bölgesinden başlayarak aşağı ve dışarıya doğru uzanır, burun kıkırdaklarının ve yerel derinin alt kısmında sonlanır. Bazı lifleri üst dudağın dış taraf liflerinde, M.Levator Labii Superioris ve Orbicularis Oris lifleri ile karışarak biter.

Levator Labii Superioris Alaeque Nasi kasının görevi; üst dudağı kaldırmak ve dışa doğru döndürmektir. Bu sırada da burun-üst dudak arasındaki doğal iz çöküntüsü bölgesinin kırışıklığını arttırır.

Zygomaticus Major (Büyük Elmacık Kası) (M.Zygomaticus Major)

Zygomaticus Major kası; Zygomatik kemik dış tarafından başlar, yüzü çaprazlamasına geçerek ağız köşesine uzanır. Modiolus'u oluşturan diğer kaslar : Orbicularis Oris, Buccinator, Levator Anguli Oris, Depressor Anguli Oris, Risorius, Quadratus Labii Superioris, Quadratus Labii İnferioris... ile birlikte modiolus'ta sonlanır.

Zygomaticus Major kasının işlevi; ağız köşesini kaldırmak ve dışa-yukarıya doğru çevirmektir. Diğer kaslarla birlikte sinerji oluşturarak gülüş mimiğinin oluşumunda rol alır. Botoks bu kasların hareketlerini kısıtlayarak gülme sırasında oluşan çizgileri azaltabilir.

Zygomaticus Minor (Küçük Elmacık Kası) (M.Zygomaticus Minor)

Zygomaticus Minor kası; Zygomatik kemik dış tarafından başlar, yüzü çaprazlamasına geçerek dudaklara doğru yol kateder. Üst dudağın cilt altında, zygomaticus major'un iç tarafında sonlanır.

Zygomaticus Minor kasının işlevi; diğer üst dudağı kaldıran ve çeken kaslarla uyumlu olarak üst dudak mimiklerinde rol alır. Gülümseme, somurtma, yüzünü ekşitme vs... gibi yüz ifadelerine katkı sağlar.Botoks bu kasların hareketlerini kısıtlayarak gülme sırasında oluşan çizgileri azaltabilir.

Risorius (Gülme Kası) (M.Risorius)

Risorius kası; yanak-dudak kaslarından en değişken olanıdır. Zira Parotis tükürük bezi fasyası, masseter kası fasyası, platysma kası ve bazen de zygomatik kemik'ten başlayabilir. Başlangıcını yaptıktan sonra bir araya toplanan risorius kası fiberleri, yatay olarak ağız köşesine doğru yol alır. Modiolus'u yapan diğer kaslarla kaynaşarak sonlanır.

Zygomaticus Minor kasının işlevi; temelde asıl "gülme kası" olarak bilinmesine sebep fonksiyonudur. Ağız köşelerini yan ve üst tarafları doğru çekerek gülme işlevini oluşturur. Botoks bu kasların hareketlerini kısıtlayarak gülme sırasında oluşan çizgileri azaltabilir.

Buccinator (Yanak Kası) (M.Buccinator)

Buccinator kası; yanağın kas zeminini oluşturur. Maxilla (Üst Çene Kemiği) ve Mandibula (Alt Çene Kemiği) arasındaki boşluğu doldurur. Ağız köşesinde, diğer kasların lifleri ile birleşerek, modiolus yapısını oluşturur.

Buccinator kasının işlevi; yanağı dişlerden diğer tarafa doğru bastırarak çiğneme sırasında yanlışlıkla ısırılmamasını sağlamaktır. Aynı zamanda, çiğneme sırasında öğütülmekte olan lokma içeriğinin ağız içerisinde tutulduğu yeri yönetmekte iş görür. Ek olarak, ıslık çalma veya üflemeli enstrümanları çalmada önemli bir rolü vardır zira içerisine basınçla hava doldurulmuş ağız boşluğundan havayı kontrollü bir şekilde çıkartacak itme eylemini gerçekleştirmede büyük rol oynar.

Mentalis (Çene Kası) (M.Mentalis)

Mentalis kası; kısa ve koni şekilli bir kas olup, çene ucunda lokalizedir. Alt çene kemiği (mandibula) en uç ön noktasından başlar, ağız çevresinde M.Orbicularis Oris'in alt sınırlarında sonlanır.

Mentalis kasının işlevi; alt dudağı bastırıp çevirmektir. İçme sırasında dudaklara şekil verme gibi fonksiyonlara katılır. Bu hareketler sırasında çene üzerindeki deri kısmında da kırışıklar yaratır. Üzüntü, küçümseme/hor görme ve şüphe/kuşku, kararsızlık gibi mimiklerin oluşturulmasında etkilidir.

Botoks Uygulamasının Püf Noktaları ve Özellikleri

Botoks uygulaması, tıbbi bir prosedür olup, bir sağlık profesyoneli tarafından yapılmalıdır. İşlem öncesi ve sonrası dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır:

1. Doğru Kasların Seçilmesi:

Botoks uygulamasının başarısı, doğru kasların hedeflenmesine bağlıdır. Bu nedenle, uygulamayı yapacak kişinin yüz anatomi ve kasları hakkında detaylı bilgiye sahip olması gerekir.

2. Dozaj:

Botoksun etkinliği, uygulanan doza bağlıdır. Çok az doz uygulanması etkisiz olabilirken, çok fazla doz uygulanması istenmeyen yan etkilere neden olabilir.

3. Uygulama Tekniği:

Botoks, doğru teknikle uygulanmalıdır. Hedef kaslara doğru miktarlarda ve doğru yerlere enjekte edilmelidir.

4. Yan Etkilere Dikkat:

Botoks uygulamasının yan etkileri arasında baş ağrısı, enjeksiyon yerinde morarma ve ağrı, kas sertliği ve nadiren çift görme veya göz kapağında düşme bulunabilir. Bu tür yan etkiler genellikle geçicidir, ancak devam ederse bir sağlık profesyoneli ile görüşülmelidir.

5. Uygulama Sonrası Bakım:

Botoks uygulaması sonrası, belirli bir süre boyunca ağır egzersizden kaçınılmalı ve uygulama alanına basınç uygulanmamalıdır. Bu, botoksun istenmeyen alanlara yayılmasını önlemeye yardımcı olur.

6. Beklentilerin Yönetilmesi:

Botoks, hemen sonuç vermez. Genellikle etkilerini göstermesi birkaç gün ila iki hafta arası sürebilir. Ayrıca, botoksun etkisi kalıcı değildir ve genellikle 3-6 ay arasında tekrarlanması gerekir.

Botoks uygulamaları, çeşitli yüz kaslarının hareketini sınırlayarak çizgi ve kırışıklıkları azaltabilir. Bununla birlikte, bu tedavinin başarısı, doğru kasların hedeflenmesine, doğru dozajın ve tekniklerin kullanılmasına ve uygulama sonrası bakımın uygun bir şekilde gerçekleştirilmesine bağlıdır. Botoks uygulaması düşünülürken, potansiyel riskler ve yan etkiler hakkında bilgi sahibi olmak ve beklentileri yönetmek önemlidir. En iyi sonuçları elde etmek için, botoks uygulamalarının deneyimli ve bilgili bir sağlık profesyoneli tarafından yapılması önerilir.